مشاوره فردی و روان درمانی
درمان اختلالات روحی، احساسی، شخصیتی و رفتاری با استفاده از روش‌هایی مانند گفتگو کردن با شخص بیمار، گوش دادن به حرفهای بیمار و راهنمایی کردن او است. روان درمانی روشی است که توسط درمانگری آموزش دیده به شکل حرفهای، با توجه به خاستگاه «اختلال تحت درمان»، انجام گیرد. روان درمانگری بر دوپایه «رابطه» و «ارتباطات» به شکل کلامی و غیرکلامی استوار است. رابطه‌ای حرفهای بین بیمار و درمانگر است که مبتنی بر اصالت، جدیت، صمیمیت و آزادی است.
رواندرمانی کاربرد آگاهانه روشهای بالینی و مواضع میان فردی است که از اصول روانشناسی رایج حاصل شده و هدف آن کمک به درمانگیران است که رفتارها، شناخت‌ها، هیجان ها، و دیگر ویژگی‌های فردی خود را، در جهت درمان مطلوب تغییر دهند.
این شیوه درمانی برای اختلالات روانی و مشکلات روان شناختی و هیجانی است و مبتنی بر رابطه منحصر به فرد بین روان‌درمانگر و مراجع است. در این شیوه از ابزار کلامی و همچنین تکنیک‌های مختلف برای دست یافتن به تغییر استفاده می‌شود. روان‌درمانگری بر دوپایه «رابطه» و «ارتباطات» به شکل کلامی و غیرکلامی استوار است. رابطه‌ای حرفهای بین بیمار و درمانگر است که مبتنی بر اصالت، جدیت، صمیمیت و آزادی است.
مشاوره بیشتر جنبه سطحی و چگونگی حل یک مشکل و یا برخورد با یک موضوع می باشد. اما رواندرمانی مرتبط است با چگونگی افکار و اندیشه ها و احساسات و رفتارهای یک فرد. در رواندرمانی هدف ایجاد تغییراتی در افکار و احساسات و در نهایت تغییر در رفتار فرد می باشد. در رواندرمانی بیشتر با شخصیت و نگرش فرد سرو کار داریم و هدف ایجاد تغییر در طرز نگرش فرد است.
طول دور درمانی متفاوت می‌باشد ممکن است از 10 جلسه تا 50جلسه طول بکشد و بسته به نوع بیماری دارد. و به اشکال مختلفی مانند درمان انفرادی، گروه درمانی، زوج درمانی و خانواده درمانی صورت می‌گیرد.
اهداف روان درمانی چیست؟
برطرف شدن علایمی که منجر به پریشانی شده اند
تغییر الگوهای رفتاری آشفته
بهبود روابط بین فردی
مقابله ی بهتر با استرس های زندگی
رشد شخصی و بالیدگی فردی
بهبود احساس ارزشمندي
حل و فصل تعارض ها
روان درماني به ياد گرفتن در مورد خودتان کمک مي کند. در بعضي از موارد، شما ياد مي گيريد که چگونه گذشته را درک کرده و با زمان حال تطبيق دهيد. در موارد ديگر شما از آن دسته از پاسخ هاي تان که مشکلاتي را در زندگي شما ايجاد مي کنند، آگاه شده و شيوه هاي تغييرآنها را ياد مي گيريد.
نکات بسیار مهم در روان درمانی
اول) هرگز از طریق چت با هیچ فردی وارد ارتباط درمانی نشید، هرگز چنین روشی در دنیای رواندرمانی روش حرفه ای محسوب نمیشه.
دوم) در هیچ روش رواندرمانی لمس بدن (جز دست دادن در موقع سلام و احوالپرسی که اون هم بایستی در بستر فرهنگی متناسب با خودش رخ بده) به هر شکل و فرمی قابل قبول نیست حتی بین دو جنس موافق.
سوم) هیچ روانشناسی بیرون از جلسه درمان حق نداره که با مراجع در ارتباط قرار بگیره، جز در صورت لزوم پیگیری وضعیت مراجع در شرایط بغرنج یا با هدف درمان از سوی متخصص رفتار درمانگر.
چهارم) هرگز یک روانشناس حرفه ای، بیرون از مطب حق «قرار گذاشتن» و ملاقات با مراجع کننده اش رو نداره.
پنج) ازدواج و برقراری دوستی با مراجع کننده، رفتار منع شده‌است.
شش) حفظ اطلاعات بصورت محرمانه مهمترین فاکتور محسوب میشه، مگر وقتی از سیستم قضایی برای شهادت در دادگاه احضار بشه یا احساس کنه خطر خودکشی یا دگرکشی وجود داشته باشه می تونه بخشی از اطلاعات رو فاش کنه.
هفت) لطفاً تا وقتی از صلاحیت شخصیتی و حرفه ای متخصصی مطمئن نشدید راز زندگیتون رو بر ملا نکنید.
هشت) درمانگر حق فیلمبرداری از جلسه رو نداره مگر اینکه از شما بصورت مکتوب اجازه رسمی گرفته باشه و دلایل فیلمبرداری رو برای شما ذکر کرده باشه.
نه) روانشناس حق تجویز دارو برای مراجعینش رو نداره و قطعاً بایستی توسط روانپزشک در صورت نیاز، دارویی تجویز بشه.
به مسائل زير نیز با دقت توجه كنيد:
داشتن مقداري احساس تنش و عصبيت در جلسه اول طبيعي است اگر درمانگر داراي صفاتي است كه فكر مي كنيدآن صفات نخواهد گذاشت احساسات خود را براحتي بيان كرده و يا به درمانگرتان اعتماد كنيد.، بهتر خواهد بود كه درمانگر ديگري انتخاب نماييد. در اولين جلسه به احساسات خود اعتماد كنيد. از احساسات خود به عنوان يك راهنما جهت تصميم گيري در مورد ادامه كار با آن درمانگر و يا تغيير او استفاده كنيد. به محض پيدا كردن شخصي كه در حضور او احساس آرامش مي كنيد، ضمن گشودن دريچه هاي ذهن خود شرايط را براي اعتماد به درمانگر مهيا كنيد. رك و صريح بودن در امر درمان نكته اي بسيار مهم است. در همه روش ها، هدف از روان درمانی فراهم ساختن محیطی غیرانتقادی است که به بیمار و درمانگر اجازه دهد تا به سوی مجموعه ای از هدف های توافق شده، با یکدیگر همکاری کنند.
مشاوره و روان درمانی
تجربه كردن در طي زندگي امري معمول است. در هر مقطع زماني ممكن است شخص جهت شناخت بهتر خود و مواجهه با نگراني هايش نيازمند كمك يك مشاور يا درمانگر باشد. براي كساني كه بدنبال مشاوره هستند اين مطلب مروري كلي بر فرايند مشاوره _ چه انتظاري از مشاور مي رود , مسئوليت هاي مراجع در فرايند مشاوره گامهاي استفاده بهتر از مشاوره و مشكلات احتمالي كه ممكن است در طي مشاوره ايجاد شوند را فراهم مي سازد.
مشاوره چيست؟
به زبان ساده، مشاوره عبارت از هر نوع ارتباطي است كه در آن يك شخص به شخص ديگر براي فهم بهتر خود و حل و فصل مشكلاتش كمك مي كند. دوستان و بستگان نوعي مشاوره ارائه مي دهند, همين طور افراد مذهبي, راهنمايان تحصيلي, معلمان و خيلي از افراد ديگر نيز همين كار را مي‌كنند. كارشناسان دفاتر مشاوره بدليل آموزش وسيع خود در روان شناسي و رفتار انساني مشاوره هايي متفاوت با ديگران ارائه ميدهند. آنها تجارب وسيعي در ايجاد روابط ياورانه و در كار با مشكلات مختلف دارند.
روان درماني چيست؟
روان درماني به شيوه هايي گفته مي شود كه در آن مشكلات رواني و عاطفي از طريق بيان مشكلات به يك درمانگر و گفتگو با او درمان مي گردد. روان درمانگر به شناخت شما از خود و بهتر شدن توانايي مقابله تن كمك مي كند. روان درماني به ياد گرفتن در مورد خودتان كمك مي كند. در بعضي از موارد، شما ياد مي گيريد كه چگونه گذشته را درك كرده و با زمان حال تطبيق دهيد. در موارد ديگر شما از آن دسته از پاسخهايتان كه مشكلاتي را در زندگي شما ايجاد مي كنند آگاه شده و شيوه هاي تغيير آنها را ياد مي گيريد.
به همان اندازه كه شما مسائل شخصي خود را براي درمانگر بيان مي كنيد، انتظار داريد كه به همان اندازه هم او در اين رابطه با شما صحبت كند.
انواع روان درمانی
1- روان بین فردی
در این سبک از درمان، بر روی زندگی فعلی و روابط درون خانواده، محیط کار و محیط اجتماع تمرکز می‌شود. در این روش درمانی فرد یاد می‌گیرد که چگونه شیوه‌ای را که با دیگران تعامل می‌کند مورد ارزیابی قرار دهد و راهبردهایی را برای حل مشکلات بین فردی بیاموزد. موضوعات رایج درمانی معمولا مربوط به مشکلات مربوط به تعامل با افراد مهم زندگی، مسایل مربوط به داغدیدگی‌های حل نشده، مشکلات موجود در محیط کار وغیره می‌شود.
2- رفتاردرمانی
هدف رفتار درمانی تغییر رفتارهای ناسالم وناخواسته از طریق دادن پاداش، تقویت و حساسیت زدایی است. حساسیت زدایی یا درمان مواجهه‌ای فرایندی است که در آن فرد با موضوعی که او را مضطرب می‌کند مواجهه می‌شود و با پاسخ‌های ناخواسته به مقابله می‌پردازد. در رفتار درمانی معمولا به همکاری افراد دیگر به خصوص اعضای مهم خانواده و دوستان نزدیک مراجع نیاز است.
3- شناخت درمانی
هدف شناخت درمانی شناسایی و تصحیح الگوهای فکری تحریف شده است که منجر به بروز عواطف و رفتارهای مشکل ساز می‌شود. در شناخت درمانی سعی بر این است که الگوهای فکری متعادل‌تری جایگزین این الگوهای فکری مخرب شوند. همانند رفتار درمانی در درمان شناختی نیز تمرکز بر روی مشکلات فعلی مراجع است تا تعارضات مربوط به گذشته فرد.
4- درمان شناختی – رفتاری (CBT)
این نوع از روان درمانی شامل ترکیب درمان رفتاری و درمان شناختی است و هدف آن شناسایی باورها ورفتارهای ناسالم و منفی و جایگزین کردن آنها با رفتارها و باورهای سالم‌تر است. شکل معمول CBT جلسات 45 دقیقه‌ای هفتگی است و در این درمان به مراجع تکالیف مختلف خانگی داده می‌شود.
- مزایای درمان شناختی – رفتاری
رویکردهای شناختی رفتاری برای درمان مسائل خاص می‌توانند بسیار اثربخش باشند. در بیشتر مواقع، روشهای شناختی و رفتاری برای درمان یک اختلال با یکدیگر ترکیب می‌شوند. مثلا درمانگری که به درمان مراجعه کننده‌ای مبتلا به اضطراب اجتماعی می‌پردازد، هم به او در شکل دادن الگوهای فکری دقیق‌تر کمک می‌کند و هم بر روی رفتارهای خاصی، نظیر کناره‌گیری اجتماعی، تمرکز می‌نماید.
5- درمان روانکاوانه
روانکاوی یکی از رایج‌ترین سبک‌های رواندرمانی است که بر پایه نظریه روان‌تحلیل‌گری بنا شده است. در این نظریه اعتقاد بر این است که رفتار انسان توسط تجارب گذشته او تعیین می‌گردد. روانکاوان اعتقاد دارند که رویدادهای کودکی و احساسات، افکار و انگیزه‌های ناخودآگاه در بیماری ذهنی و رفتارهای ناسازگارانه، نقش دارند.
تمرکز این درمان به روی افزایش آگاهی مراجع از رفتارها و افکار ناهشیار و بدست آوردن بینشی درباره احساست و انگیزه‌هایش است. درمانگران در این شیوه درمانی از تکنیک‌های مختلفی اعم از کاوش تجارب زندگی فرد، مقابله با هیجانها، باورها ورفتارها و تفسیر افکار ورفتارها استفاده می‌کنند. مراجع معمولا روانکاو خود را چند بار در هفته و برای چندین سال باید ملاقات كند.
- مزایای درمان روانکاوانه
با وجودی که انتقادات زیادی از این روش درمان به عمل آمده و بسیاری آن را پرهزینه، زمانبر و معمولا ناکارآمد می‌دانند اما این روش دارای مزایایی نیز هست. درمانگر محیط غیرانتقادی، راحت و همدلانه‌ای را فراهم می‌سازد که شخص مراجعه کننده، خود را برای نشان دادن و آشکار ساختن احساسات یا اعمالی که به استرس یا تنش در زندگیش انجامیده، راحت حس می‌کند. در بیشتر مواقع، همین در میان گذاشتن این عوامل فشار روحی با یک نفر دیگر، خود می‌تواند اثر مثبتی داشته باشد.
آیا روان درمانی موثر است؟
یقات نشان داده است که بیشتر افرادی که این شیوه درمانی دریافت کرده‌اند از علایم بیماری رها شده‌اند و توانسته‌اند در زندگی خود عملکرد بهتری داشته باشند. رواندرمانی نشان داده است که باعث بهبود هیجانها و رفتارهای فرد می‌شود و با تغییرات مثبتی در مغز و بدن همراه است.
رازداری
روان درمانگران هم از لحاظ اخلاقی و هم از لحاظ قانونی موظف هستند که راز دار مراجعان خود باشند و اجازه مطرح کردن مسایل مرتبط با مراجع را با هیچ فرد ثالثی ندارند. مگر اینکه:
- احتمال خودکشی و دیگرکشی مطرح باشد.
- دستوری از دادگاه برای دریافت اطلاعات محرمانه آمده باشد.
- احتمال سواستفاده و آسیب به کودکان وجود داشته باشد.